Khái niệm bù giờ trong bóng đá là gì luôn là chủ đề thu hút sự quan tâm của đông đảo người hâm mộ, đặc biệt là sau những thay đổi mang tính lịch sử của FIFA trong những năm gần đây. Trong mỗi trận so tài, phút bù giờ không chỉ đơn thuần là con số trên bảng điện tử, mà là khoảng thời gian kịch tính nhất, nơi những kịch bản không tưởng thường xuyên xuất hiện. Để khám phá chi tiết về thời gian bù giờ, cách tính mới nhất và những khoảnh khắc nghẹt thở cuối trận, mời bạn theo dõi ngay toàn bộ thông tin chi tiết được chia sẻ dưới đây.
Khái niệm bù giờ trong bóng đá là gì?
Bù giờ trong bóng đá (tiếng Anh gọi là Injury Time hoặc Added Time) là khoảng thời gian được trọng tài chính cộng thêm vào cuối mỗi hiệp đấu chính thức (hiệp 1 và hiệp 2). Mục đích cốt lõi của việc này là để bù đắp cho lượng thời gian bóng “chết” – tức là thời gian trận đấu bị tạm dừng do các sự cố hoặc tình huống xảy ra trên sân mà bóng không được lưu thông.
Theo Jun 88, thời gian bù giờ không cố định cho mọi trận đấu mà được trọng tài quyết định dựa trên diễn biến thực tế. Theo truyền thống, thời gian này thường kéo dài từ 1 đến 5 phút. Tuy nhiên, kể từ sau kỳ World Cup 2022 tại Qatar, một kỷ nguyên mới của “bù giờ siêu dài” đã bắt đầu. Hiện nay, chúng ta thường xuyên chứng kiến những hiệp đấu có từ 8, 10 hoặc thậm chí hơn 15 phút bù giờ nhằm đảm bảo tính công bằng tối đa cho thời gian thi đấu thực tế.
Việc cộng thêm thời gian bù giờ giúp đảm bảo trận đấu diễn ra đủ thời lượng thi đấu cần thiết, giữ sự công bằng cho cả đội đang dẫn trước lẫn đội đang nỗ lực tìm kiếm bàn thắng. Song song đó, đây cũng chính là “đặc sản” của bóng đá, tạo ra những phút cuối trận đầy kịch tính với sự xuất hiện của nhiều bàn thắng quyết định hoặc những tình huống gây tranh cãi bùng nổ.
Tại sao trọng tài phải cộng thêm phút cuối trận?
Trong một trận đấu kéo dài 90 phút, thực tế bóng chỉ lăn trên sân khoảng 50 đến 60 phút. Phần thời gian còn lại bị tiêu tốn bởi rất nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Trọng tài phải cộng thêm phút cuối trận để bù đắp cho những khoảng thời gian bị mất đi này. Cụ thể bao gồm:
- Chấn thương cầu thủ: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi một cầu thủ nằm sân, trọng tài phải dừng trận đấu để đội ngũ y tế vào chăm sóc. Quá trình này có thể mất từ 1 đến vài phút, đặc biệt là với các chấn thương nghiêm trọng cần cáng thương.
- Thay đổi nhân sự: Mỗi lượt thay người thường tiêu tốn khoảng 30 giây đến 45 giây. Với quy định mới cho phép thay tối đa 5 người (trong 3 lần dừng trận), tổng thời gian gián đoạn từ việc thay người là rất đáng kể.
- Ăn mừng bàn thắng: Khi một bàn thắng được ghi, các cầu thủ thường có xu hướng ăn mừng cảm xúc. FIFA nhận thấy mỗi lần ăn mừng có thể làm mất từ 1-2 phút thi đấu, và họ yêu cầu trọng tài phải tính toán chính xác thời gian này vào phút bù giờ.
- Sự can thiệp của VAR: Công nghệ Video hỗ trợ trọng tài (VAR) đã thay đổi cách tính bù giờ. Những tình huống kiểm tra việt vị, thẻ đỏ hoặc phạt đền thông qua màn hình có thể khiến trận đấu tạm dừng rất lâu.
- Hành vi câu giờ: Nhiều đội bóng khi có lợi thế tỷ số thường tìm cách làm chậm trận đấu (thủ môn phát bóng chậm, cầu thủ đi bộ rời sân…). Việc bù giờ dài là hình phạt công bằng nhất để ngăn chặn chiến thuật này.
Ý nghĩa của đá bù giờ đối với trận đấu
Thời gian bù giờ không chỉ là một phần kỹ thuật khô khan trong luật bóng đá mà còn mang ý nghĩa tinh thần và chiến thuật sâu sắc. Dưới đây là những giá trị cốt lõi mà quá trình bù giờ mang lại được những người quan tâm hướng dẫn Jun88 tổng hợp:
Đảm bảo tính minh bạch và công bằng
Bóng đá là môn thể thao của những khoảnh khắc. Một giây cũng có thể làm nên lịch sử. Do đó, việc bù đắp thời gian chính xác giúp các đội bóng có đủ 90 phút thi đấu thực sự. Điều này ngăn chặn tình trạng một đội bóng giành chiến thắng nhờ vào việc tiêu cực hóa thời gian thi đấu.
Kích thích sự kịch tính và cảm xúc bùng nổ
Những phút bù giờ được ví như “hiệp thi đấu thứ 3” đầy cân não. Khi thể lực suy giảm, sự tập trung không còn ở mức cao nhất, các sai lầm dễ xuất hiện và những siêu phẩm cũng thường ra đời ở giai đoạn này. Người hâm mộ luôn sống trong cảm giác nghẹt thở khi đồng hồ đã điểm phút 90 nhưng bảng điện tử vẫn hiện số phút bù giờ dài đằng đẵng.
Tôn trọng khán giả và bản quyền truyền hình
Khán giả trả tiền để xem bóng đá lăn chứ không phải xem cầu thủ nằm sân hay tranh cãi. Luật bù giờ mới của FIFA nhấn mạnh việc tối đa hóa thời gian bóng lăn là cách để tôn trọng những người đã bỏ tiền và thời gian để theo dõi trận đấu.
Cách tính thời gian bù giờ trong bóng đá hiện đại
Hiện nay, cách tính thời gian bù giờ đã trở nên khắt khe và chi tiết hơn bao giờ hết dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Bóng đá Quốc tế (IFAB). Trọng tài thứ tư là người chịu trách nhiệm theo dõi đồng hồ và tính toán các khoảng dừng:
- Thời gian bóng chết cố định: Bao gồm thời gian từ lúc bóng ra ngoài đường biên cho đến khi được đưa trở lại cuộc chơi trong các tình huống ném biên, phạt góc hoặc phát bóng (nếu quá lâu).
- Xử lý các tình huống phạt: Thời gian dành cho việc trọng tài nhắc nhở, rút thẻ vàng, thẻ đỏ hoặc thiết lập hàng rào cho một quả đá phạt trực tiếp.
- Kiểm tra VAR: Đây là yếu tố mới nhất. Mọi giây phút trọng tài đứng chờ tín hiệu từ phòng VAR hoặc trực tiếp ra xem màn hình ngoài đường biên đều được cộng chính xác vào quỹ thời gian bù giờ.
- Sự cố bất ngờ: Các yếu tố như cổ động viên quá khích chạy vào sân, thời tiết cực đoan (sấm sét, mưa đá) buộc trận đấu tạm dừng, hoặc hư hỏng thiết bị (cột dọc, lưới, bóng) đều được tính toán kỹ lưỡng.
Quyết định cuối cùng về số phút bù giờ do trọng tài chính đưa ra. Tuy nhiên, trọng tài có quyền thổi còi kết thúc trận đấu muộn hơn số phút đã thông báo trên bảng điện tử nếu có tình huống phát sinh thêm trong chính thời gian bù giờ đó (ví dụ: có bàn thắng hoặc chấn thương trong phút bù giờ đầu tiên).
Các pha bóng hấp dẫn thường gặp ở phút bù giờ
Phút bù giờ được coi là “thời điểm vàng” để tạo nên những huyền thoại. Dưới đây là những kịch bản hấp dẫn thường thấy nhất:
Bàn thắng lội ngược dòng thần thánh
Lịch sử bóng đá đã chứng kiến những trận đấu mà một đội bóng đang thua lại có thể ghi liên tiếp 2 bàn chỉ trong vòng 3 phút bù giờ để giành chiến thắng. Điển hình là trận chung kết Champions League 1999 giữa Manchester United và Bayern Munich. Những bàn thắng ở phút 90+ luôn mang lại cảm xúc vỡ òa vì đó là lúc không còn cơ hội để sửa sai.
Sự xuất hiện của các “thủ môn ghi bàn”
Trong những phút cuối của thời gian bù giờ, nếu một đội đang bị dẫn trước 1 bàn và được hưởng phạt góc, chúng ta thường thấy các thủ môn bỏ khung thành để băng lên tham gia tấn công. Hình ảnh này tạo nên sự phấn khích tột độ và đôi khi tạo ra những bàn thắng bằng đầu lịch sử từ chính các “người gác đền”.
Các quả phạt đền định đoạt số phận
Một tình huống chạm tay hoặc phạm lỗi trong vòng cấm ở phút bù giờ cuối cùng luôn là nỗi ác mộng của hàng phòng ngự. Áp lực tâm lý khi thực hiện quả phạt đền ở phút 90+ là cực kỳ khủng khiếp, có thể biến một người hùng thành tội đồ hoặc ngược lại.
Những cuộc tranh cãi nảy lửa và thẻ đỏ
Khi áp lực lên cao và thể lực cạn kiệt, các cầu thủ dễ mất bình tĩnh. Những pha va chạm quyết liệt ở phút bù giờ thường dẫn đến những cuộc ẩu đả hoặc thẻ đỏ trực tiếp. Điều này đôi khi làm trận đấu bị gián đoạn thêm và kéo dài thời gian bù giờ kỷ lục.
Xu hướng “bù giờ siêu dài” trong bóng đá hiện đại
Kể từ năm 2023, FIFA và các liên đoàn bóng đá lớn đã áp dụng triệt để việc thống kê chính xác thời gian bóng chết. Điều này dẫn đến việc các trận đấu Ngoại hạng Anh hay La Liga hiện nay thường xuyên có hiệp 2 bù giờ từ 10 đến 12 phút.
Mặc dù có nhiều ý kiến trái chiều cho rằng việc này bào mòn thể lực cầu thủ, nhưng không thể phủ nhận nó đã giúp bóng đá trở nên công bằng hơn. Các hành vi câu giờ trắng trợn đã giảm bớt vì các cầu thủ hiểu rằng: dù họ có nằm sân bao lâu, thời gian đó cũng sẽ được cộng trả lại vào cuối trận.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ bù giờ trong bóng đá là gì cũng như những quy định mới nhất xoay quanh khoảng thời gian kịch tính này. Phút bù giờ không chỉ là những con số, đó là nơi bản lĩnh, ý chí và tinh thần không bỏ cuộc của các cầu thủ được thể hiện rõ nét nhất. Hãy cùng chờ đợi và tận hưởng những giây phút nghẹt thở trong các trận cầu đỉnh cao sắp tới!
